Het team is meer dan het individu

De uitzending van veteraan Yeb-Jan Joustra (1958) was meer dan een tijdelijke onderbreking in een burgerlijk bestaan. Ze paste precies in zijn levensverhaal. Ook sloot het naadloos aan op zijn levensvisie: ‘Ieder mens is uniek en ieder mens heeft de opdracht zich actief in te zetten voor een betere samenleving.’

Zijn dienstplicht met blauwe baret was zó leerrijk, dat hij pleit voor een dienplicht (zonder st) voor alle Nederlandse jongeren. “Zo leren zij samenwerken, leiding geven en leiding ontvangen. Zo ontwikkelen ze hun fysieke en mentale weerbaarheid.” in een samenleving waarin de tegenstellingen steeds groter lijken te worden.”

UNIFIL

Na een militaire opleiding tot chauffeur-gewondenverzorger, werd Joustra op 3 juni 1981 uitgezonden naar Libanon. Het land was net bijgekomen van de burgeroorlog. Maar de spanning was niet geweken. De PLO, christelijke milities, Amal, Hezbollah, Israël, Syrië…het was een smeltkroes van groeperingen die tegenover elkaar stonden. De UNIFIL-vredesmacht moest er vrede en veiligheid handhaven.

Hulpverlening

“Ik werd geplaatst op de bataljon-hulppost in Haris,” vertelt Yeb-Jan. “We verbleven in een woonhuis met een tiental collega’s, waaronder een paar dienstplichtige artsen en een tandarts.” Met veel voldoening kijkt hij terug op wat ze voor de lokale bevolking hebben kunnen doen. “We hielden spreekuren, verleenden bijstand bij het inrichten van een ziekenhuisje en de bouw van een kleuterschool. De dankbaarheid van de mensen in Zuid-Libanon was hartverwarmend.”

Mondharmonica

De uitzending bestond niet alleen uit humanitaire hulp. Er was ook onrust en spanning. Zeker toen Joustra voor zijn laatste 4 maanden overgeplaatst werd naar een infanteriepost in Yatar, Libanon. Patrouilles, beschietingen, gewondenvervoer met de nodige risico’s bij controleposten. Het was allemaal niet zonder gevaar.

Korporaal Joustra wist goed met de spanningen om te gaan. Tijdens een mortierbeschieting bracht hij rust in de bunker door op zijn mondharmonica te gaan spelen.

Samenwerking

Op 3 december 1981 keerde Yeb-Jan terug naar huis en kon hij de opgedane ervaringen in de praktijk van het leven gaan brengen.  “Ik heb van die uitzending veel geleerd. In de eerste plaats onvoorwaardelijke kameraadschap. Ook dat niets vanzelfsprekend is en dat je dankbaar mag zijn dat je in Nederland bent geboren. Maar vooral teamwork. Schrijf dat vooral op: samenwerking geeft energie, het team is meer dan het individu. Dat is de leidraad van mijn leven.”

Reserveofficier

In die zin heeft hij zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid steeds genomen. Zo was hij 7 jaar voorzitter van de Nederlandse UNIFIL-vereniging en vanuit de vakbond AVNM was  hij vertegenwoordiger van alle dienstplichtige militairen in Libanon. Zijn ideaal voor een betere samenleving kon hij verwezenlijken als reserveofficier bij Defensie, bij een eenheid met specifieke deskundigheid op allerlei gebieden. “We hebben daar onder andere het Bureau voor Veteranen en Postactieven bij de Koninklijke Landmacht kunnen opzetten. En het afgelopen jaar hebben we een bijdrage geleverd aan allerlei corona vraagstukken in Limburg.”

Een actief leven voor een betere samenleving. Veteraan Yeb-Jan Joustra heeft laten zien hoe dat moet.

Huib Neven.