Elke veteraan heeft het meegemaakt – afscheid nemen. Ook veteraan Siemen de Wilde (1956) nam op Schiphol afscheid van zijn gezin om uitgezonden te worden naar Bosnië. “Ik zal het nooit vergeten,” vertelt hij. “We stonden met z’n vijven bij elkaar en wat ik niet had verwacht … mijn oudste zoon van 17 begint te huilen.” En dan moet de missie nog beginnen.

Achter iedere crimineel zit een menselijk verhaal

Voor Siemen ging er een flinke staat van dienst aan de uitzending vooraf. Hij wilde bij de politie, maar werd afgewezen. Daar zouden ze nog spijt van krijgen gezien zijn loopbaan bij de marechaussee. Eerst naar het Opleidingscentrum Koninklijke Marechaussee. Na een overbruggingsjaar in Den Haag kwam hij in Amsterdam terecht. Beveiligingstaken, controle en begeleiding van geldtransporten. “Maar ik wilde bij de recherche. Het was mijn drive het kwaad op te sporen en het goede naar boven te halen,” zegt hij. Het is kenmerkend voor zijn militaire loopbaan.

Op Schiphol leerde hij het echte recherchewerk. Drugssmokkel, mensenhandel, de extremistische organisatie RARA in de jaren 80 … werk genoeg.

Het valt op hoe inlevend Siemen vertelt over zijn contacten met de criminaliteit. “Achter iedere drugskoerier, achter iedere crimineel zit een menselijk verhaal,” zegt hij.

Bosnië moest worden opgebouwd

“Ik was niet zo’n missiedier,” vertelt De Wilde. “Maar het moest er toch van komen. In januari 2007 vertrokken we naar Bosnië. Het land zat in de opbouwfase en moest naar Europese normen worden getild. Er was een wankel evenwicht tussen de verschillende etnische groeperingen. Problemen genoeg, op maatschappelijk, politiek en crimineel gebied. Mijn taak als verbindingsofficier was om problemen te helpen oplossen. Heel veel gesprekken om mensen met elkaar om de tafel te krijgen.”

Oplossen van problemen was van belang

Luitenant De Wilde blijkt hier de juiste man op de juiste plaats. “Het is geen alledaagse gemeenschap waar je mee te maken hebt,” zegt hij. “Je moet je kunnen inbeelden hoe die mensen daar in die omstandigheden leven.” Genoeg verhalen om er een boek over te kunnen schrijven. Een minister van volksgezondheid die in de betreffende kanton zijn plannen niet kan verwezenlijken omdat hij de enige moslim is in het kabinet. Of het verhaal over de illegale houtkap waarbij een partij hout voor het politiebureau wordt gestort. “Uiteindelijk heb ik een rechter, een officier van justitie en de commissaris van de politie bij elkaar geroepen om de zaak op te lossen.”

Heftig was het gebeuren met de voorzitter van het gerechtshof die bedreigd en geïntimideerd werd door een veroordeelde crimineel. Siemen kon hierbij goed gebruik maken van de recherche-ervaring die hij in zijn Schipholtijd had opgedaan.

Ieder heeft zijn eigen verhaal

“Het waren 6 bezige maanden,” besluit veteraan De Wilde. “Het heeft me geleerd wat ik eigenlijk al wist: Ieder mens, hoe afkeurenswaardig zijn daden ook zijn, heeft zijn eigen verhaal. Mijn missie was en is die verhalen aan het licht te brengen.”

Huib Neven